“Zoiets als de Jodenjacht in Amsterdam zou in Djedda of in Abu Dhabi gewoonweg onmogelijk zijn”, stelt de Nederlandse romanschrijver Leon de Winter in een uitvoerig gesprek met de Jüdische Allgemeine (22 januari 2025).
Een paradox, zo noemt de Winter deze situatie. “In onze wereld gebeuren nogal tamelijk gekke dingen. Het is vandaag veiliger je als Jood met een keppeltje in de Golfstaten te bewegen, dan in Berlijn. Dat is de ontwikkeling. En ik ben ervan overtuigd dat men als Israëli binnen enkele jaren probleemloos via Jordanië naar Saudi-Arabië kan reizen. Zo’n scenario beschrijf ik ook in mijn boek.” Een verwijzing naar de recente vertaling in het Duits van de Winters roman “Stad van de honden”.
De auteur prijst de heersershuizen aan de Golf en in Marokko voor hun bijzondere openheid tegenover de Joden. Exact zij staan voor progressie in de Arabische wereld. Wellicht leidt dat binnen tien jaar tot een nieuw Midden-Oosten, hoopt de Winter.
Wijlen Hamas-leider Yahya Sinwar beging derhalve een kapitale fout toen hij de massamoord van 7 oktober beval, meent de schrijver. “Hij gaf daarmee de Israëli’s de kans, ten minste met de exploderende pagers in Libanon, aan de hele Arabische wereld te bewijzen dat zij slimmer en sterker zijn en ook niet zo simpel van het toneel zullen verdwijnen. Uiteindelijk bracht Sinwar Israël en de Arabische wereld daarmee dichter bij elkaar.”
Pessimistischer toont de Winter zich over de ontwikkelingen in Europa. Onomwonden wijst hij op de demografische verandering: de aanwezigheid van een steeds groter wordende moslimminderheid, waarvan niet allen natuurlijk antisemieten zijn, maar wel een niet onbeduidend deel. “Dat zal onze cultuur veranderen. Vandaag de dag ben ik ervan overtuigd dat Europa al in 2040 “Judenrein” zal zijn.”
“Judenrein”?, vraagt redacteur Ralf Balke van de Jüdische Allgemeine bewust na. Per slot van rekening is dat toch een historisch tamelijk belast begrip. “Daarom gebruik ik het juist ook”, kaatst de Winter terug.
De Nederlandse auteur toont zich in het interview allerminst verbaasd over de Jodenjacht in Amsterdam, herfst 2024. Je had het kunnen zien aankomen, meent hij, en dat al sinds jaren, “vooral hier in Amsterdam”. Let wel, “in het midden van onze liberale samenleving”. De Winter beschouwt die Jodenjacht allesbehalve als een uitzondering. Hij voorziet herhalingen omdat de omstandigheden zich niet wijzigen. “Bovendien voelen jonge moslims zich daartoe gemachtigd.”
De Jüdische doet opnieuw navraag: Hoe bedoelt u dat? De Winter legt uit dat jonge moslims “bij ons” opgroeien met de bewering dat Joden de ergste onderdrukkers ter wereld zijn. Die boodschap krijgen ze permanent mee in de moskeeën en via de zender al-Jazeera. Hun “overtuigend argument” om Joden en Israël te haten. “Daarom kon in Amsterdam gebeuren, wat er gebeurd is. Het was een kwestie van geluk dat niemand gedood werd.”
Als de open, tolerante maatschappij in het Westen intolerante, doorgaans geradicaliseerde jonge moslims geen halt toeroept, “zullen wij Joden de eersten zijn die Europa verlaten”, verwacht de Winter.
De Jüdische Allgemeine confronteert de schrijver ook nog met diens uitspraak tijdens een interview in 2011. De Winter noemde premier Netanyahu toentertijd “de briljantste politicus in de geschiedenis van Israël”. Zou hij dat vandaag nog zeggen?
De auteur wenst zich van die uitspraak ook nu niet te distantiëren, zij het dat in zijn ogen Netanyahu wellicht eerder “een tragisch genie” is, omdat hij zolang in het ambt is, “wat problemen met zich meebrengt”. Ondertussen steekt de Winter zijn bewondering voor Netanyahu’s binnenlandse politieke balanceerkunst niet onder stoelen of banken, noch zijn optreden tegen Joe Biden, Donald Trump en ook Wladimir Putin. “Ik weet dat dit enige mensen pijn zal doen om te horen.”
Bron: “Man fängt an, mit dem Hund zu reden”, interview met schrijver Leon de Winter in Jüdische Allgemeine (Ralf Balke), 22 januari 2025.
Reactie plaatsen
Reacties