“Netanyahu, een van de grootste staatslieden van de geschiedenis bij val Irans mollahregime…”

Voor de Israëlische filosoof en Bijbelwetenschapper Yoram Hazony (60) is premier Netanyahu “de grootste staatsman die Israël sinds Ben-Gurion had”. De Neue Zürcher Zeitung (NZZ) nam Hazony een uitvoerig interview (17 december 2024) af.

Op die uitspraak van de Israëlische auteur en politieke denker reageerde NZZ-redacteur Andreas Schreiner met slechts één vraag ofwel tegenwerping: “Serieus?”

“Hij heeft zijn zwakke punten en fouten”, repliceert Hazony, “zoals alle politieke leiders. Maar zijn historische betekenis is nu al evident. Momenteel, omdat hij Hamas en Hezbollah heeft overwonnen en vanwege zijn bijdrage aan de val van Asad.”

“Door zijn vernietiging van het Syrische leger bestaat er een zeer goede kans dat ook het Iraanse regime in de loop van de oorlog valt. Dat zou een grote zegen voor het Iraanse volk en het gehele Midden-Oosten kunnen zijn.”

“Als Benjamin Netanyahu dat bereikt, heeft hij zijn plaats als een van de grootste staatslieden niet alleen in de geschiedenis van het Joodse volk, maar ook in de geschiedenis van de westerse naties verdiend.”

Als geestelijke vader en inspirator van het rechts-conservatisme trekt Yoram Hazony momenteel de aandacht. Zijn nauwe banden met de aanstaande vice-president van de VS, J.D. Vance, versterken tegelijkertijd ook zijn politieke profiel respectievelijk status.

De stichter van de beweging National Conservatism publiceerde in 2018 het boek “The Virtue of Nationalism”, dat in vijftien talen de wereld overging. Hazony is de intellectuele spil van het groeiende rechts-conservatisme in de VS en Europa. Hij is ook de organisator van de regelmatige Natcon-conferenties, de “Who’s who” van de scène, op Amerikaans en Europees grondgebied.

Voor Hazony vormt het liberalisme een gevaarlijke kracht. Het liberalisme beschouwt zich immers als universeel geldig en meent te weten wat het juiste, het goede is voor alle mensen ter wereld. Derhalve is het liberalisme in de optiek van Hazony een imperiale stroming. Voor hem streven liberalen naar het afgeven van de nationale soevereiniteit aan globale spelers als de EU of de VN.

Het uiteindelijke doel van Hazony’s liberalen is een vorm van Global Governance, een wereldregering. Hazony daartegen bepleit een wereld van gedecideerd onafhankelijke nationale staten. Hij ziet zijn nationaalconservatisme als bijdrage aan een vreedzaam samenleven.

Echter voor niet weinigen, aldus NZZ, is hij een van de gevaarlijkste denkers in het heden. Zo kopte de Economist over het nationaalconservatisme: “Liberals need to find a way to stop it.”

In het interview met NZZ onderstreept Hazony dat het door hem geïnitieerde nationalistisch conservatisme een brede beweging vormt. Daarbinnen is de stem van J.D. Vance “een van onze welsprekendste, moedigste en belangrijkste”, stelt Hazony. Daarenboven de stem van de politieke toekomst van het Westen. Zie de tweede triomf van Trump! “Het gaat een nationalistische richting in, dat wil zeggen, in de richting van een wereld van onafhankelijke staten.”

Kijken de “strenggelovige katholiek” Vance en de Joods-orthodoxe Hazony niet geheel verschillend tegen de wereld aan, wil NZZ weten van haar Israëlische gesprekspartner.

Op die interessante vraag heeft Hazony meteen een antwoord klaar: “Zowel christelijke als ook Joodse nationalisten beschouwen de Hebreeuwse Bijbel, het Oude Testament, als kader voor het politieke en morele leven. Daarop baseert zich ons bondgenootschap van christenen en Joden.”

Of Hazony deze verklaring nader wil toelichten… Geen punt: “Een simpele manier om het westerse politieke denken te begrijpen, is het als een soort schommel voor te stellen. Er heerst een continu conflict tussen de Romeinse idee van een universeel imperium en de Joods-Bijbelse idee van een wereld van onafhankelijke naties. De antieke Bijbelse wereld werd door wereldrijken zoals van de Assyriërs en Babyloniërs beheerst, die de mensheid een universele politieke ordening wilden opleggen. Mozes daarentegen leerde zijn volk binnen een begrensd territorium te leven en binnen diens grenzen rechtvaardige wetten uit te vaardigen – zonder de rest van de mensheid te willen veroveren. Deze strijd tussen Romeinse en Joodse politieke ideeën duurt tot op vandaag voort.”

Op de toepasbaarheid van zijn politieke model op een moderne, geglobaliseerde wereld geeft Yoram Hazony aan dat die globalisering er altijd al was. Denk aan onderlinge handel, culturele uitwisseling. En natuurlijk ook aan de vorming van allianties ter zelfverdediging. Zijn punt is evenwel dat de huidige strijd tussen liberale internationalisten (de globalisten) en nationalisten zich toespitst op een andere vraag: betekent de wederzijdse afhankelijkheid van naties dat ze alle door een enkele regering bestuurd moeten worden? “Nationalisten zeggen vastberaden: nee.”

Hazony benadrukt vervolgens dat alle zaken, waar Amerikanen en European zo’n grote waarden aan hechten -democratie, individuele vrijheden, mensenrechten-, alleen in onafhankelijke staten zijn ontwikkeld en bereikt. Deze tradities kunnen slechts gedijen binnen een bepaalde nationale gemeenschap, die berust op een hoge mate aan wederzijdse loyaliteit tussen haar leden.

“In de geschiedenis is er nog nooit een voorbeeld van een imperium geweest, dat vele naties omvatte en waarin deze vorm van wederzijds loyaliteit voorkwam.” Eén regering voor vele verschillende naties berust niet op de onderlinge loyaliteit van een natie, maar op dwang, poneert Hazony. “Een universele regering is altijd een universele tirannie.”

Gedurende decennia beweerden zowel marxisten als liberalen dat een wereld van onafhankelijke naties historisch niet te rechtvaardigen was, noch moreel, analyseert Hazony. Tot 2016 gold een uitspraak als “Ik ben nationalist” welhaast als onaanvaardbaar. “Daarbij is nationalisme niets anders dan de idee van een wereld van onafhankelijke naties -iets, dat vele conservatieven en liberalen sedert eeuwen ondersteunen. Na de Tweede Wereldoorlog was het echter taboe daarover te spreken.”

Op de tegenwerping van NZZ dat Hitler toch heeft aangetoond waartoe nationalisme leidt, antwoordt Hazony meteen dat de Führer in de verste verte niet een nationalist was. Een groot kenner van het nationalisme als Anthony D. Smith duidt Hitler als een “biologische imperialist”.

Hitler hanteerde weliswaar het woord nationalisme, maar geenszins in zijn algemeen aanvaarde zin van naties die hun onafhankelijkheid nastreven en wensen te behouden voor de schepping van een politiek en religieus pluralistische wereld. De Führer gaf er een totaal andere betekenis aan. Lees “Mein Kampf” maar, adstrueert Hazony, waarop hij meteen laat volgen: “Wat ik niet aanbeveel.”

Kort en goed: Hitler was van mening dat Duitsland als “Herr der Erde” zijn bestemming zou vinden. Hij verachtte de idee van onafhankelijke naties volkomen. “Er bestaat geen zinnige interpretatie van nationalisme, die Hitlers nationaalsocialisme insluit”, beklemtoont Hazony.

Is nationalisme dan geen inherent racistische constructie, geeft NZZ niet op. Hazony: “De traditionele opvatting van de natie, die uit de Bijbel komt, is niet gegrond op biologie of ras. Naties worden deels door verwantschap en afstamming gedefinieerd. Maar taal, religie en recht zijn niet minder belangrijk.”

“Dat houdt in dat naties altijd de mogelijkheid hebben vreemde individuen en groepen te adopteren. Het beroemdste voorbeeld is Ruth, de Moabitische. In het boek Ruth zegt zij tegen haar Joodse schoonmoeder: “Uw volk zal mijn volk zijn en uw God mijn God.” Dit is een typisch Joodse of christelijke zienswijze op het functioneren van het nationalisme.”

“De voorstelling van zaken dat buitenlanders op grond van racistische kenmerken van de natie buitengesloten moeten worden, is het traditionele Joodse en christelijke begrip van een natie volledig vreemd.”

Positief uit Hazony zich over de huidige ontwikkeling in de betrekkingen tussen Joden en Arabieren. Hij spreekt van een enorme verandering in de regio. Een reeks Arabische landen heeft immers onderkend dat “een alliantie tussen Joden en Arabieren de beste weg is om de Arabische wereld tegen de agressie van Iran en Turkije te verdedigen”. Contra sjiitisch en soennitisch imperialisme!

Hazony verheugt zich over de sterk groeiende handels-, transport- en veiligheidsbetrekkingen met een zich snel verbredende kring van Arabische landen. “Dat is prachtig en geeft mij hoop.”

De Joodse staat biedt zijn burgers niet alleen de mogelijkheid van zelfverdediging, maar evengoed een eervol leven aan, betoogt Yoran Hazony. Ondanks de oorlog, vraagt NZZ bij hem na. “Ik heb twee zonen en drie neven, die het laatste jaar gediend hebben. Enkelen zijn momenteel aan het front. Zij strijden voor de onafhankelijkheid van de Joodse natie. Ik ben trots op ze, en ik denk dat ze elke dag aantonen dat Herzl gelijk had. Het is beter als vrij volk in ons eigen land te leven, ook wanneer dat soms zeer moeilijk is. Niemand heeft beloofd dat nationale onafhankelijkheid eenvoudig zou zijn.”

Heel feitelijk illustreert Hazony dat richting Koerdische (met bijzonder veel sympathie) en Palestijnse (geen realisatie criteria nationale onafhankelijkheid) nationale aspiraties. Lees dit boeiende interview vooral, indien natuurlijk mogelijk, in zijn origineel!

Bron: Neue Zürcher Zeitung, 17 december 2024, interview met Israëlische filosoof en Bijbelwetenschapper Yoram Hazony onder de titel/citaat “Netanyahu ist einer der grössten Staatsmänner der Geschichte”.