“Het Joodse leven verdwijnt uit de publieke ruimte”, zegt Philipp Stricharz, voorzitter van de Joodse gemeente in Hamburg. Zijn uitspraak staat in een recent artikel van de Frankfurter Allgemeine (FAZ) over een studie naar Joods alledaags leven in de Hanzestad.
De kop boven de bijdrage in de Duitse krant spreekt voor zich: “Veel Joden verliezen vertrouwen in de instituties”. Het gaat hierbij om slachtoffers van antisemitische voorvallen en publieke instanties als politie, rechtbanken en de bondsregering.
Aan de studie werkten 548 Jodinnen en Joden in Hamburg mee. De enquête was een initiatief van de politieacademies Hamburg en Nedersaksen, die het onderzoek ook uitvoerden. In de periode februari 2022-februari 2023 had 77 procent Jodenhaat aan den lijve ondervonden. In meerderheid ging het daarbij om delicten als verbaal geweld, beledigingen en bedreigingen. Qua fysiek geweld, intimidatie en vervolging lag het percentage op 13. Merendeels waren de antisemitische incidenten terug te voeren op de crisissituatie in Gaza en Israël.
Een gering aantal respondenten bleek vertrouwen te hebben in officiële instanties. De politie scoorde daarbij nog slechts 32 procent. Bij degenen, die geen discriminatie meemaakten, lag dat percentage wel op 71.
Bij de presentatie van de studie wees professor Eva Gross van de Politieacademie Hamburg op het vege teken dat het merendeel van de antisemitische voorvallen niet bekend is bij de politie. De hoogleraar gebruikte daarvoor een treffend Duits woord: Dunkelfeld. Het directe gevolg van het ontbreken van aangifte van Jodenhaat door de slachtoffers. Op de enquêtevraag: “Aan wie hebt u de ergste antisemitische daad gemeld?”, noemde slechts 10 procent de politie. En maar 19 procent van hen deed ook officiële aangifte…
Als belangrijkste reden voor niet-aangifte van manifestaties van Jodenhaat gold de veronderstelling dat dit sowieso tot niets zou leiden (44,7 procent). Of het heette dat de daad niet zwaarwegend genoeg zou zijn, de politie toch het voorval niet kon opklaren ofwel dat de politie je niet serieus zou nemen.
Intussen voelt 89 procent van de slachtoffers van antisemitisme zich niet meer vrij in de uitoefening van de eigen religie volgens het onderzoek. In de praktijk komt dat neer op een zich terugtrekken uit het openbare leven. In het Duits: “Schutz- und Vermeidungsverhalten”. Jezelf beschermen en dingen vermijden. Concreet: geen religieuze symbolen meer dragen, ontmoetingen met mensen in het donker vermijden, bepaalde stadsdelen, pleinen en parken mijden. Daarenboven ook bij enige deelnemers aan de peiling een “Aufrüstungsstrategie” ofwel een “bewapeningsstrategie”. Dat kan variëren van een zakalarm (10 procent), pepperspray (20,3 procent), een mes of andere voorwerpen ter zelfverdediging. Volgens de auteurs van de studie zijn in het bijzonder Jodinnen het slachtoffer van Jodenhaat. Naar het schijnt een overlapping van de kenmerken van geslacht en Joodse identiteit.
Bijkans berustend reageerde de voorzitter van de Joodse gemeenschap, Phlipp Stricharz, op de uitkomsten van de studie: “voor ons niet veel nieuw”. Veeleer een bevestiging van de eigen Joodse waarneming in Hamburg. “Het Joodse leven verdwijnt uit de publieke ruimte.” Joden worden onzichtbaar gemaakt. Stricharz illustreerde dat met de aanwezigheid van een pro-Palestijns kamp in Hamburg. Dat is vooral anti-Israëlisch, zei hij en liet erop volgen dat de autoriteiten van zijn stad “een grove hetze tegen Israël en Joden” duldt. Exact, niet-ingrijpen van de autoriteiten benauwt, verdringt Joods leven in Hamburg en waar ook niet in Europa!
Nog een antisemitisch teken aan de wand in Hamburg: de studie werd in een school van de Joodse gemeente gepresenteerd, die door meerdere politieagenten met machinepistolen werd bewaakt. Noodzakelijk, verklaarde de Hamburgse politiepresident Falk Schnabel, zodat Jodinnen en Joden zich in Hamburg veilig kunnen voelen. Want de bescherming van Joods leven heeft voor de politie de hoogste prioriteit. Eerlijkheidshalve voegde Schnabel daaraan toe: “Wat wij echter met machinepistolen niet kunnen bestrijden, is het antisemitisme van alledag. Hier komen wij niet verder.”
In Hamburg werkt de senaat inmiddels een antisemitismestrategie uit. Daartoe moet nog dit jaar worden besloten.
Reactie plaatsen
Reacties