"Als lid van de academische gemeenschap zou ik uiting willen geven aan de zorgen die de Joodse en Israëlische studenten aan onze universiteit diep raken. In de laatste maanden heerst er een steeds meer gespannen klimaat op de campus. Veel studenten geven aan dat zij in een isolement verkeren of zich onveilig voelen vanwege hun identiteit of veronderstelde relaties. Dat is bijzonder zorgelijk voor een omgeving die trots is op haar openheid, kritisch denken en diversiteit." Over de veerkracht van Letse overgrootouders -Shoah-overlevenden- als inspiratiebron voor moedige Israëlische studente in Leiden.
Op 7 oktober 2023, tijdens de massamoord van Hamas op Israëlische en andere burgers, was je een Israëlische student op de Universiteit Leiden. Wat betekende en betekent die zogeheten “zwarte shabbat” voor jouw leven?
Student: 7 oktober was voor mij een immense schok. Bij het wakker worden die dag hoorde ik dat mijn land was aangevallen. Er zouden ongeveer 50 slachtoffers zijn. Dat schokte mij. Op dat punt besefte ik nog onvoldoende de omvang van de aanval. De hele dag deed irreëel aan. Terwijl in Nederland de mensen hun dagelijkse gang gingen, dacht ik aan mijn neven en vrienden die in het leger dienden en aan mijn familie die in het noorden van Israël uit de eerste hand raketaanvallen doormaakten. Een sterk contrast.
Pas op de volgende dag, 8 okotber, vernam ik dat terroristen van Hamas een vriend uit mijn kinderjaren hadden vermoord en nog een andere goede vriend. De ene vluchtte weg van het Nova muziekfestival, de andere beschermde zijn kibboets.
De eerste maanden erna waren extreem moeilijk voor me. Om mij heen hoorde ik studenten en staf hevige kritiek oefenen op Israëls tegenaanval, terwijl ik nog altijd kampte met het trauma. Het voelde alsof de Israëlische en Joodse studenten voor één dag meeleven ontvingen, totdat Israël terugsloeg.
Na 7 oktober gaat antisemitisme steeds meer verscholen onder antizionisme. Veel antisemitische laster die zich eens expliciet tegen Joden richtte, vervangt het woord “Jood” nu door “zionist” om de haat meer acceptabel te maken in sommige kringen onder behoud van hetzelfde onderliggende vooroordeel.
Jij doet internationale studies. Kan de Joodse staat rekenen op een gepaste academische benadering en analyse aan de Leidse universiteit?
Student: Helaas niet. Bij veel gelegenheden, zelfs voor 7 oktober, fungeert Israël alleen maar als een negatief voorbeeld. Bijvoorbeeld tijdens discussies over terrorisme gaf een docent een voorbeeld over Joodse gevechten tegen de Britten tijdens de eerste dagen van Israëls onafhankelijkheid. Hij vermeed daarbij voorbeelden te noemen in relatie tot islamitisch terrorisme. Ter aanvulling, sommige docenten die college geven over zionisme, zijn antizionisten. Zij schilderen zionisme duidelijk op een niet representatieve, demoniserende wijze af.
Wat betekent deze situatie voor jou persoonlijk als een Israëlisch staatsburger? Bijvoorbeeld zelfcensuur?
Student: In veel gevallen prefereer ik het niet mijn nationaliteit te noemen. Als ik bijvoorbeeld zie dat studenten een sticker dragen met het opschrift “From the river to the sea, Palestine will be free”, ga ik mijn nationaliteit niet prijsgeven uit zorg om mijn veiligheid. Daarbij ga ik ook evenmin zeggen Israëli te zijn tegen een docent die bekendstaat om zijn anti-Israëlische opvattingen. Ten slotte zal ik nooit mijn mening of visie geven over de situatie in mijn klas, om niet ‘gecanceled” te worden.
Hoe sterk, invloedrijk is de anti-Israël beweging op de Universiteit Leiden? Welke consequenties heeft dat voor Joodse/Israëlische studenten?
Student: De anti-Israël beweging op de Universiteit Leiden is erg sterk. Op 9 oktober 2023 en daarna deelden ze flyers uit bij de ingang van de universiteit, die de aanval van 7 oktober ondersteunden en waarop de tekst prijkte: “Gaza breaks free: Solidarity with operation Al Aqsa Flood.”
Ter aanvulling: gedurende het vorige academische jaar organiseerden ze circa 12 evenementen/protesten/teach-ins/sit-ins op de campus bij de Wijnhaven in Den Haag. Mei vorig jaar bezetten ze illegaal het gebouw, intimideerden studenten en staf, vandaliseerden het, stuurden mensen weg en weigerden te vertrekken totdat de politie kwam.
Ik kan daaraan toevoegen dat “Leiden Students for Palestine” steun en legitimatie krijgt van stafleden die onder de naam “Leiden Scholars for Palestine” opereren. Zie voor de discussies en beslissingen over de banden van de universiteit met Israël het artikel: https://www.universiteitleiden.nl/en/nes/2024/05/brief-summary-of-our-approach-to-our-ties-with-Israeli-institutions. Na verschillende discussies zie ik dat deze bewegingen niet door de universiteit worden veroordeeld, maar eerder steun en legitimiteit ontvangen.
Vallen Joodse/Israëlische studenten dan buiten de boot, of is er ook sprake van sympathie van de zijde van niet-Joodse medestudenten of van hoogleraren en academische staf?
Student: Sommige leden van christelijke gemeentes vormen een enorme steun voor de Joodse gemeenschappen. Daar zijn we bijzonder dankbaar voor. Sommige leden van de academische staf hebben voor ons een luisterend oor, maar de meerderheid niet. Die maken zich niet druk om onze situatie. Ze willen ook niet ingaan tegen de heersende algemene opinie. Derhalve zwijgen ze liever. Weer andere stafleden verlenen steun aan pro-Palestijnse studenten door zalen voor hen te boeken voor bijeenkomsten en treden op als presentators bij teach-ins. Zo versterken zij de legitimiteit van dit gebeuren.
Je bent van plan om een persoonlijk gesprek aan te vragen bij het College van Bestuur van de Universiteit Leiden. Wat is je boodschap aan de bestuurders?
Student: Als lid van de academische gemeenschap zou ik uiting willen geven aan de zorgen die de Joodse en Israëlische studenten aan onze universiteit diep raken. In de laatste maanden heerst er een steeds meer gespannen klimaat op de campus. Veel studenten geven aan dat zij in een isolement verkeren of zich onveilig voelen vanwege hun identiteit of veronderstelde relaties. Dat is bijzonder zorgelijk voor een omgeving die trots is op haar openheid, kritisch denken en diversiteit.
In het licht daarvan zal ik de universiteit vriendelijk verzoeken een actievere rol op zich te nemen bij de scholing van de bredere gemeenschap in de belangrijkheid van academische vrijheid, een van de steunpilaren van elke democratische en intellectueel levendige institutie. Academische vrijheid behelst het aangaan van de dialoog, juist niet om mensen monddood te maken. Het betekent stimulering van samenwerking, niet isolatie.
Oproepen tot boycot van Israëlische academische instellingen staan niet alleen haaks op deze waarden, maar zij zorgen ook voor de stigmatisering van individuen op basis van nationaliteit, etniciteit of politieke aannames. De BDS-beweging stelt expliciet dat haar doel niet is om Israël gewoon te bekritiseren, maar om Israël te isoleren en te delegitimeren. En zo ook de burgers en instellingen van Israël. Dit ondermijnt de geest van academische uitwisseling en vormt een gevaarlijk precedent van politisering van het onderwijs.
Met haar jarenlange toewijding aan de principes van rechtvaardigheid, tolerantie en academische excellentie geloof ik dat de Universiteit Leiden het voortouw moet nemen om op te staan tegen maatregelen van uitsluiting en alle studenten dient te steunen, in het bijzonder degenen die zich aangevallen weten. De promotie van een genuanceerde, respectvolle dialoog boven algemene boycots is niet alleen de meer ethische benadering, maar ook die de waarden van onze academische gemeenschap werkelijk dient.
Een medische student van de Erasmus Universiteit vertrouwde ons toe dat hij echt blij was om Nederland weer achter zich te laten. Begrijp je zijn gevoelens en neem je hetzelfde verlangen eveneens waar onder medestudenten uit Israël hier in Nederland?
Student: Ja, ik begrijp het gevoel. En ik ken een aantal studenten die afgehaakt zijn op de universiteit door de situatie en omdat hun zorgen onbeantwoord bleven.
Tussen haakjes, waarom besloot je juist te gaan studeren in Nederland en zou je dezelfde keus maken als je daarvoor weer werd gesteld?
Student: Ik kwam naar Nederland om te studeren. Ik zou dat opnieuw doen omdat ik geloof dat het een deel is van mijn levensreis om in Nederland te zijn. De familie van mijn vader leefde in een stad in Letland. Al generaties lang tot de Holocaust, toen naar schatting honderd leden van onze familie werden vermoord door de nazi’s. Mijn overgrootouders ontsnapten door bijna 1000 kilometer te fietsen naar Rusland. Toen zij uiteindelijk terugkeerden naar hun woonplaats, vonden ze hun huis bezet door onbekende bewoners en was hun hele familie verdwenen.
In een onverwachte wending van het lot, tientallen jaren nadat mijn grootouders onze familie redden door te vluchten op de fiets, leef en studeer ik nu in Nederland, waar fietsen bij mijn leven hoort. Het herinnert mij eraan hoe de geschiedenis een cirkel sluit op de meest onverwachte plaatsen. Het herinnert mij aan ook aan de veerkracht van mijn familie in tijden van strijd en hoe ik die zou moeten behouden.
Op welke manieren kunnen Nederlandse universiteiten profiteren van nauwe connecties met Israëlische academische instellingen?
Student: Nederlandse universiteiten kunnen enorm winnen door sterke banden met Israëlische academische instituties. Denk daarbij aan versterkte diversiteit, multiculturele samenwerking, toegang tot innovatie van wereldklasse. Israëlische universiteiten staan bekend voor hun diverse studentenpopulaties en inclusieve academische omgeving, die individuen met verschillende culturele, etnische en religieuze achtergronden bijeenbrengt. Coöperatie met hen stelt Nederlandse instellingen in staat hun internationale blik te verruimen en een rijkere, meer inclusieve academische gemeenschap te cultiveren.
Bovendien wordt de Israëlische academia wereldwijd erkend voor haar hoogstaande onderzoek en innovatievermogen, in het bijzonder op researchgebieden als artificial intelligence, watertechnologie, medicijnen en cybersecurity. Versterking van deze banden kan de deur openen naar belangwekkende onderzoeksprojecten, uitwisseling van studenten en die tussen faculteiten. Zo wordt waardevolle kennis doorgegeven die het globale concurrentievermogen van Nederlandse universiteiten verhoogt.
Naam student bij de redactie bekend.
Reactie plaatsen
Reacties