“Ik weet waar je woont en hak je de handen af”

Sinds september 2023 leidt Engel de redactie van de Jüdische Allgemeine. En hoe kort deze staat van dienst ook is, inmiddels verleende het Medium Magazin hem de prijs van “chefredacteur van het jaar 2023”. Op grond van de berichtgeving van zijn krant over de terreuraanslag van Hamas van 7 oktober en de gevolgen ervan, verklaart een andere Duitse chefredacteur, Ulf Poschardt van Die Welt.

Beide journalisten spraken elkaar. Het resultaat is een schokkende situatieschets (interview Die Welt, 19 juni 2024) van hedendaagse Jodenhaat in het hart van Duitsland, Berlijn, en elders op het grondgebied van de Bondsrepubliek. Alleen de titel van het artikel al, een citaat uit de mond van Engel, spreekt voor zich: “Het zijn islamisten, seculiere moslims en extreemlinksen, die ons het leven tot een hel maken”.

Meteen aan het begin van zijn bijdrage haalt Ulf Poschardt een dringende waarschuwing van vakgenoot Engel aan: het Duitse Jodendom staat op het punt onzichtbaar te worden, “in het bijzonder Berlijn is gekanteld”. Bijna niemand van de Joodse gemeenschap durft zich immers meer op straat te vertonen met een keppeltje of andere zichtbare Joodse symbolen, observeert Engel. Vanwege de te grote waarschijnlijkheid verbaal of fysiek te worden aangevallen… De enorme stijging van geregistreerde antisemitische delicten levert het bewijs.

Met lede ogen ziet Engel ondertussen aan hoe in de Duitse media het thema Jodenhaat, Israël en het Midden-Oosten qua berichtgeving “ein Totalausfall” oplevert. De chefredacteur van de Jüdische licht dat woord “Totalausfall” direct toe: “Een voorbeeld: waarom spreekt de overgrote meerderheid van ons gilde van “pro Palestijnse” protesten, wanneer aan de FU Berlijn Israël- en Jodenhaters de campus bestormen, tot vernietiging van Israël oproepen, een nieuwe terreurgolf tegen de Joden eisen, andere mensen met driehoeken van Hamas markeren en bedreigen, huisvredebreuk begaan en materiële schade aanrichten?”

Op deze vraag laat Engel nog een andere, onthullende vraag richting collega’s volgen: “Zijn demonstraties van de neonazi-partij Der Dritte Weg “pro Duits”?”  Zouden de collega-journalisten zich ook achter zulke “pro Palestijnse”protesten van extreemrechts stellen, vult hij aan. “Nooit. En terecht”, weet Engel. Blijft de prangende vraag staan richting Duitse media: waarom dan wel bij demonstranten uit extreemlinkse en moslimhoek?!

Heel veel kwaad bloed in deze laatste kringen zette een artikel in de Jüdische Allgemeine over een peiling onder Palestijnen over het bloedbad van 7 oktober. Een vloed aan de ergste beschuldigingen (aanzet tot volkerenmoord, racisme en Joodse superioriteit onder meer) spoelde de redactieburelen binnen. Nuchter weerwoord van de chefredacteur: “Niets daarvan hebben wij geschreven. Niets ligt meer van ons af. Het gaat om massale uitspraken die pure haat en Jodenhaat overdragen. Wij zouden over de uitkomst van de studie moeten spreken, dat namelijk meer dan 70 procent van de Palestijnen in Gaza en het westelijke Jordaanland de 7^e oktober goedkeuren. Dat is het schandaal. Niet, dat wij daarover berichten.”

En passant hoort Engel dat steeds meer jonge Joodse families nadenken over een vertrek uit Duitsland. Dat doen zij met bloedend hart, benadrukt de journalist. “Want Duitsland is hun vaderland. Zij zijn Joodse Duitsers.” Hoe kon dat gebeuren, vraagt Die Welt. Wel, Jodenhaat “van rechts” wordt meteen veroordeeld, terecht, repliceert Engel. “Maar Jodenhaat onder moslimse Duitsers? Gewoon niet noemen, anders zou je je het verwijt van “rechts” op de hals halen, zo luidt het devies. Wij zijn daarvan de dupe.” Toch een politiek lichtpunt voor hem: christendemocraten (CDU) en liberalen (FDP). “Zij zijn bij deze thema’s de stemmen van de rede.”