De kern van het probleem bij de leiding van universiteiten is dat zij niet accepteert dat het om antisemitisme tegen de staat Israël gaat -en niet om legitieme politieke kritiek of een meningsuiting, stelt Roglit Ishay (Hogeschool voor Muziek in Freiburg) tegenover de Duitse krant taz. Het dagblad interviewde Roglit Ishay en Marina Allal (Vrije Universiteit Berlijn) over antisemitisme, onveiligheid en bindende regels aan Duitse universiteiten. Beide wetenschappers behoren tot het netwerk van Joodse hogeschooldocenten in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland.
Terwijl vijandigheid jegens vrouwen of LGBTQ+ actief wordt bestreden, zo vervolgt de hoogleraar uit Freiburg, stellen universiteitsbestuurders zich onverschillig op, zwijgen ze en doen niets wanneer het “om ons Joodse mensen gaat”.
Ishay neemt geen blad voor de mond. Prijzenwaardig genoeg! Scherp formuleert ze haar (aan)klacht tegen de Duitse CvB’s: “Onze veiligheid en ons lijden onder antisemitisme worden door de universiteiten fundamenteel niet serieus genomen. Wij worden niet eens daartoe bevraagd, maar als overdrijvend en dramatiserend beschouwd. Al met al ben ik er niet zeker van of ook maar iets verandert – zelfs wanneer wij daarom Duitsland verlaten, bang zijn om bepaalde colleges te volgen of ons zelfs niet meer op de campus durven te wagen. Voor de hogescholen schijnt het er vooral om te gaan hun reputatie niet te beschadigen en de vrijheid van mening -ook op kosten van onze veiligheid- te handhaven.”
Deze deprimerende academische situatieschets voor Joodse docenten/studenten vult Marina Allal aan voor haar werkplek, de Freie Universität Berlin. Daar heerst een atmosfeer van dagelijkse Jodenhaat. Of zoals een studente aan Allal schreef: “Und täglich grüsst der Antisemitismus.” Over een schrijnende situatie gesproken! Het ontbreekt aan bescherming, duidelijke structuren, duidt de Berlijnse docente bij al die evidente manifestaties van antisemitisme tijdens demonstraties en op posters met Hamas-symbolen. “Velen voelen zich door de leiding van de hogeschool in de steek gelaten.”
Roglit Ishay haakt daarop in. Het gaat niet alleen om Berlijn, maar ook om Freiburg, Frankfurt en andere universiteiten. “Veel Joodse studenten en leerkrachten vermijden het zich te uiten. Ze hopen de studie snel af te sluiten, zonder op te vallen.” En dan volgt er een veelbetekenende zin uit haar mond: “Wij weten vaak zelfs niet of zij er zijn, omdat ze zich onder radar moeten houden.”
Evenals Allal beklemtoont Ishay het ontbreken van steun en bescherming door de hogescholen. Dat geldt trouwens bepaald niet alleen voor studenten, maar evengoed voor Joodse docenten. “Dat zien we in ons netwerk”, informeert Ishay. Ook daar komen we genoeg gevallen tegen waarvan niemand weet dat “ze Joods zijn, vooral niet de studenten”. Haar conclusie: “Wir haben alle Angst.”
De kritiek van beide vertegenwoordigers van het netwerk van Joodse docenten op de besturen van Duitse hogescholen is helder: ze dienen eindelijk duidelijk stelling te nemen tegen antisemitisme in plaats van vaak een zigzagkoers te varen (Allal) én antisemitisme wordt dikwijls misverstaan als vrijheid van meningsuiting (Ishay). Snedig tekent de professor voor pianomuziek bij dat laatste aan: “Niemand zou neonazi’s of tegenstanders van vrouwenrechten op universiteiten dulden, maar als het om antisemitisme gaat, wordt het plotseling getolereerd. Dat is een dubbele moraal, die niet acceptabel is.”
Saillant is ook de kanttekening van Marina Allal dat “veel actoren” bij pro-Palestijnse groeperingen “geen studenten” zijn. Deze lieden trekken van universiteit naar universiteit. “De symboolkracht van hun acties wordt onderschat.” Roglit Ishay beschouwt die protesten evenmin als spontaan, “maar georganiseerd en gefinancierd”, waarbij veel geld en logistieke planning komt kijken.
Allal kan zich intussen goed vinden in de opstelling van de president van haar universiteit bij de annulering van de lezing van de notoir antisemitische VN-rapporteur Francesca Albanese: wetenschappelijke vrijheid ontslaat niet van loyaliteit aan de grondwet. Het gaat er in essentie om, zo betoogt ze, om de juiste balans te vinden tussen vrijheid van meningsuiting, wetenschappelijke vrijheid en een resolute bestrijding van antisemitisme.
Onder een adequate bestrijding van academische Jodenhaat verstaat Roglit Ishay in reactie op de recente, “symbolisch belangrijke” resolutie van de bondsdag “bindende regels om veiligheid te waarborgen”, want “zolang alles vrijwillig blijft, zal er weinig veranderen”.
Bron: interview met Roglit Isha yen Marina Allal van het Netwerk van Joodse docenten aan hogescholen in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland met het Duitse dagblad taz (redacteur Chris Schinke) onder de titel “Es fehlt an Schutz und klaren Strukturen” (22 maart 2025).
Reactie plaatsen
Reacties