De terreuraanval van Hamas van 7 oktober 2023 mondt een jaar later uit in een grote strategische verandering in de regio: de verzwakking van het Iraanse regime en diens bondgenoten. Deze conclusie trekt Iran-expert Abbas Milani (Stanford University, VS) in een belangwekkend interview met het Duitse magazine Jungle World. “Wanneer zijn bondgenoten verzwakt zijn, geldt dat ook voor Iran in de regio en binnenslands.”
Door het aanjagen van angst houdt het regime van de mollahs zich aan de macht, legt de geboortige Iraniër uit. Maar als de indruk aan het thuisfront ontstaat dat Teheran zijn regionale pionnen niet kan ondersteunen, verzwakt dat het regime ook in de ogen van 80 procent van de eigen bevolking. Perzische burgers die de Islamitische Republiek sowieso afwijzen.
De enorme klappen die Israël Iran uitdeelde de laatste tijd (bijvoorbeeld de pieperexplosies contra Hezbollah; de liquidatie van Hamas-chef Ismail Haniya in een gastverblijf nog wel van de Revolutionaire Garde in Teheran) hebben Milani wel én ook weer niet verrast. Hij observeerde dat Israël de oorlog de afgelopen jaren naar Iran en Syrië verplaatste. Het Iraanse regime ontkende deze Israëlische aanvallen of bagatelliseerde die.
“Niet reageren is voor een regime, dat nationaal en internationaal als een bullebak optreedt, een duidelijk teken dat het zich bewust is van zijn zwakte”, analyseert de hoogleraar van Stanford. “Ik was er al lang van overtuigd dat het regime veel zwakker is dan vaak wordt waargenomen. Het is niet de door experts beschreven regionale supermacht, maar een reus op lemen voeten.”
Na deze toelichting op het feit dat Milani niet verrast is door de laatste klappen die Iran opliep van Israël, heeft hem de diepte van de infiltratie binnen het apparaat van de Iraanse geheime dienst wel degelijk verrast. De expert refereert aan geloofwaardige berichten van vandaag de dag dat de commandant van de Quds-brigades van de Iraanse Revolutionaire Garde, Esmail Qaani, wegens de verdenking van contacten met de Mossad verhoord wordt.
Dit opzienbarende gegeven brengt Milani tot de uitspraak “dat de Mossad in Teheran kan doen wat hij wil”. Israël wist zijns inziens precies waar de leider van Hezbollah, Hassan Nasrallah, en andere leidinggevende personen in Libanon waren, alvorens ze uitgeschakeld werden. “Dat zijn allemaal tekenen van fundamentele zwakte van het Iraanse regime.”
Hoe is de infiltratie van zulke hoog geïdeologiseerde en gemotiveerde organisaties als Hezbollah en de Revolutionaire Garde eigenlijk mogelijk, wil Jungle World van de Amerikaanse hoogleraar weten. Milani’s antwoord vormt een explicatie van zijn stelling dat Iran “een reus op lemen voeten” is.
Die verklaring luidt: “Wanneer een regime zo veracht en corrupt is zoals dat in Iran, waar veel gezagsdragers naar bekend omkoopbaar zijn, heeft het geen legitimiteit meer. En het is geen wonder dan dat functionarissen geheimen verkopen. Hoe meer het regime aan ideologische glans verliest, des te meer onderkennen de mensen de realiteit achter de slogans. De corruptie betreft niet alleen het militaire apparaat en de geheime diensten, zelfs tapijten en andere voorwerpen uit historische paleizen worden verpatst. Alles staat in Iran in de verkoop, ook geheimen.”
Momenteel circuleren er in Iran veel meldingen over arrestaties en verhoren, aldus Abbas Milani. Er heerst in het land een atmosfeer van algemeen wantrouwen.
Dit is het eerste deel van een samenvatting van het belangrijke interview in Jungle World (2024/42) met de gereputeerde Iran-specialist prof. dr. Abbas Milani (Stanford University, Californië, USA), waarvoor Jonathan Weckerle tekende.
Reactie plaatsen
Reacties